Voor het eerst deze eeuw leek er een seizoen zonder Edinburgh derby gespeeld te worden, doordat Hibernian nog altijd in de Championship speelt. Maar gelukkig zorgden de warme en koude balletjes ervoor dat ze elkaar zondag in de beker treffen. Maar één keer per seizoen tegen elkaar in plaats van vier, heeft als voordeel dat iedereen enorm uitkijkt naar zo’n wedstrijd. Doordat in de UK de uitvakken extra groot worden tijdens bekerwedstrijden, Hibs krijgt 3.300 kaarten, waren er meer seizoenkaarthouders dan beschikbare kaartjes. Gelukkig kon ik de seizoenkaart van iemand lenen die er niet bij kan zijn en heb ik een ticket. Deze bijzondere Edinburgh derby wil ik zeker niet missen. Een derby die in 1990 bijna verleden tijd was, omdat Hearts-voorzitter Wallace Mercer de clubs met elkaar wilde laten fuseren.

“Tell all the Hearts you know, Wallace Mercer is dead an we’re no”, schreeuwen fans van Hibs op Tynecastle tijdens de Edinburgh derby van 28 januari 2006. De Hibees zingen het zo hard dat het gezang boven de minuut applaus uitstijgt. Dat applaus is bedoeld om de voormalige Hearts-voorzitter Wallace Mercer te herdenken die een week eerder is overleden aan kanker. De fans van Hibernian hebben hier echter geen boodschap aan en enkelen gaan met hun rug naar het veld staan. Disrespectvol? Ja. Begrijpelijk? Stiekem wel een beetje. Wallace Mercer was namelijk niet alleen van 1981 tot 1994 voorzitter van Hearts, maar ook de man die in 1990 aandelen van Hibernian kocht om de club te laten verdwijnen door middel van een fusie.

Begin jaren tachtig stond Hearts op omvallen. Heart of Midlothian, na de Old Firm de derde club van Schotland, was sinds eind jaren zeventig een jojoclub geworden die continu tussen de twee hoogste divisies op en neer ging. Toeschouwersaantallen waren ontzettend laag, het stadion een vervallen vuilnisbelt en in de beker werd zelfs van clubs als Forfar Athletic verloren. De eens zo trotse club was een lachertje geworden. Het was zelfs zo erg dat de stekker er bijna werd uitgetrokken, want het geld was helemaal op. Totdat Donald Ford, een ex-speler van Hearts, de 41-jarige zakenman Wallace Mercer overhaalde om een bod te doen op de club. Dat werd geaccepteerd en Hearts was gered.

Met Mercer werd Hearts weer op de kaart gezet. In 1983 promoveerden de Jambos weer naar het hoogste niveau en daar waren ze tot aan afgelopen seizoen vaste klant. Onder de nieuwe voorzitter pakte Hearts bijna de titel en de beker in 1986. Mercer was kleurrijk en graag gezien door de media. Hij was echt het gezicht van Hearts. Maar in 1990 overspeelde Mercer, zelf van jongs af aan een Jambo, zijn hand door een poging te doen om Hibernian over te nemen. Zijn plan was om één grote club in Edinburgh te vormen die de strijd aan kon gaan met Celtic en Rangers. In werkelijkheid was er van een fusieclub geen sprake. De nieuwe club zou Heart of Midlothian gaan heten en in het bordeauxrood op Tynecastle spelen. Het lukte Mercer nét niet om genoeg Hibs-aandelen te krijgen. Het plan ging niet door en Mercer werd volksvijand nummer 1 van de Hibees. Hij moest zelfs beveiliging inhuren vanwege de bedreigingen.

Het plan dat Mercer voor ogen had, is nooit doorgegaan. De Hearts-voorzitter slaagde er namelijk niet in om een meerderheidsbelang in Hibs te krijgen. Uiteindelijk kwam hij 10% tekort. De reden van zijn falen was een enorme mobilisatie van alle Hibees in Schotland. Er werd een grote campagne opgericht “Hands off Hibs”, die ervoor moest zorgen dat Mercer geen meerderheidsbelang kon krijgen. Zelfs sommige spelers en fans van Hearts steunden dit initiatief en liepen mee bij de protestmarsen van de Hibees, want zij waren bang dat ook hun club onder de fusie zou lijden. Ondanks het mislukken van het plan bleef Mercer de rest van zijn leven gehaat door de Hibees. Sinds 2006 wordt zijn naam bij iedere derby gezongen door de fans van Hibs. Het ‘Wallace Mercer, six feet under’ is een klassieker onder de Hibees. Dit tot afschuw van de Jambos. Ondanks die rare fusieplannen is en blijft hij een held. Zonder Mercer was er nu geen Heart of Midlothian meer.

Bovenstaande stukje komt uit ‘Glorious Hearts’. Dat boek is nog steeds te bestellen op: www.glorioushearts.nl